Twitter Facebook RSS Feed Email

De 16 argumenten voor/tegen verbod vuurwerk

ARGUMENTATIE-ANALYSE
Een verbod op vuurwerk? Dit is een steeds vaker terugkerende discussie in Nederland. Eind december - met name na de kerstdagen - komen ook weer de eerste geluiden die zeggen dat we afscheid moeten nemen van vuurwerk. Ik zal hieronder een overzicht geven van de belangrijkste of meest gehoorde argumenten (voor en tegen het vrij afschieten van vuurwerk) die ik terugzie in deze discussie. Zoals altijd: sommige argumenten zijn beter dan andere en niet alle argumenten zou ik omarmen. Ik wil enkel een discussie-overzicht geven. Ook handig als je een betoog over het vuurwerkverbod moet schrijven. En voor de volledigheid: je leest hieronder meerdere argumenten die vaak samen (nevenschikkend) iemand overtuigen van een bepaald standpunt.

Succes met het verder vormen van een oordeel over het vuurwerkverbod. Of meer formeel: het beantwoorden van de vraag in hoeverre er wel of niet een wettelijk verbod moet komen op het afsteken van vuurwerk door particulieren. Of volgens sommige schrijvers andersom: het wel of niet behouden van de traditie dat Nederlanders zelf hun vuurwerk mogen afschieten. Op naar een betere discussie en betere argumenten.

Aanvullingen: welkom! Laatste update: 12 januari 2015, met dank aan G.D (mail 8/1/2015).



TEGEN EEN VERBOD OP VUURWERK

1. Het is een traditie.
We doen het in Nederland al jaren. Dit wil je toch ook graag doorgeven aan kinderen ("het plezier dat je als kwajongen had als je een rotje in een hondenkeutel stak")?
Tegenargument:
Niet alle tradities zijn per definitie goede tradities. Tradities kunnen toch ook veranderen?

2. Veel mensen hebben plezier in het afsteken van vuurwerk. 
Tegenargument:
Ik kan plezier hebben in de gekste dingen. Als dit andere mensen stoort, moet je dit soms niet willen.
Tegen-tegenargument:
Als je alles gaat verbieden wat andere mensen stoort dan blijft er niets over. Leven is geven en nemen.

3. Steeds meer wordt ons afgenomen.
Tegenargument:
Dat valt best mee. Het is niet dat je in Noord-Korea woont. In Nederland mag je erg veel. Noem anders nog eens meer zaken die ons zijn afgenomen? Het lijkt op een hellend-vlak-drogreden.

4. Eerst zwarte piet en nu dit.
Tegenargument:
Guily-by-association-drogreden. Tegen het afsteken van vuurwerk zijn, heeft niets te maken met zwarte piet. Wat heeft een vuurwerkverbod nu met Sinterklaas te maken? Hetzelfde geldt als enkel wordt verwezen naar de initiatiefnemers (bijvoorbeeld GroenLinks).

5. Het is een onwenselijke inperking van de vrijheid van mensen.
(vaak in combinatie met reden drie en vier)

6. Overlast is nu door gemeenten goed te reguleren.
Het afsteken van vuurwerk is reeds dermate gereguleerd dat gemeenten hierdoor relatief weinig problemen hebben bij de jaarwisseling. Je hebt nu minder overlast.
Tegenargument:
In landen waar wel een vuurwerkverbod is, is ook geen overlast.
Tegen-tegenargument:
Klopt dit wel? Kijk naar Frankrijk en de diverse autobranden die je ieder jaar ziet. Deze causaliteit tussen een vuurwerkverbod en minder overlast is discutabel.

7. Pak de echte overlast aan.
Illegaal vuurwerk, vroegtijdig afschieten, dat is het probleem. Pak dit dan eventueel aan. Niet het afschieten van vuurwerk door particulieren tijdens de jaarwisseling.
 
8. Het heeft geen zin.
Mensen storen zich het meest aan het (zware) illegale vuurwerk. De mensen die dit afsteken laten zich nu ook al niet door de wet tegenhouden. Een nog strenger verbod op vuurwerk - dat toch aangevoerd zal worden uit het buitenland - zal weinig zin hebben.

9. Het alternatief is ook niet alles. 
In plaats van particulier vuurwerk wordt vaak professioneel vuurwerk voorgesteld. Op centrale punten (marktpleinen e.d.) wordt dan vuurwerk afgestoken. Dergelijke shows worden georganiseerd en gefinancierd door gemeenten. Deze extra gemeentelijke lasten raakt indirect alle burgers (extra oneerlijk: ook burgers die nu geen kosten maken omdat ze geen vuurwerk kopen). Daarnaast is het maar de vraag of het op zo'n plein het altijd veilig is (dronken mensen, drukte, diefstal). En kan de veiligheid van de opslag van het professionele vuurwerk wel gegarandeerd worden (denk aan Enschede)?
Tegenargument:
Nu zijn we net zo goed veel geld kwijt (denk aan politie-inzet in de hele gemeente, opruimen vuurwerk, medische kosten (verzekeringsgeld van ons allemaal), et cetera). De veiligheid kan ondertussen gewoon gegarandeerd worden. Dat is niet anders dan nu bij het particuliere werk.



VOOR EEN VERBOD OP VUURWERK

1. Veel mensen storen zich aan het vuurwerk.
Tegenargument:
Zie hierboven: er is altijd wel iets waarover iemand zich stoort. Er zijn trouwens knalvrije gebieden. Je wilt toch ook geen vliegtuigen verbieden? Die hoor je ook (maar dan iedere dag).

2. De meerderheid stoort zich aan het vuurwerk.
Tegenargument:
Dat de meerderheid iets vindt, maakt het nog niet goed. Dat de meerderheid dit vindt, is dus ook geen reden om vuurwerk te verbieden. Daarnaast: vooral veel jongeren vinden het leuk. Zijn die wel meegenomen in al die enquêtes? En storen ze zich aan het particuliere afsteken na twaalf uur of aan het overlast dat hier aan vooraf gaat. Pak dan het laatste aan.

3. Vuurwerk is slecht voor de volksgezondheid.
In het algemeen door de smog en in concrete gevallen door de vuurwerkongelukken die plaatsvinden. Vaak betreft dit in het laatste geval omstanders. De vereniging van oogartsen waarschuwt niet voor niets. De kosten voor behandeling in het ziekenhuis / huisarts moeten we trouwens ook nog eens samen ophoesten.
Tegenargument:
Vuurwerkongevallen zijn te voorkomen. Denk ook aan de vuurwerkbril. Waarom kopen mensen die niet als je toch buiten gaan kijken?

4. Dieren lijden onder het vuurwerk (angstige honden e.d.).
Tegenargument:
Dat dit veel dieren betreft, valt te bezien. Het duurt maar even. Vaak helpt binnenblijven trouwens ook al. Daarnaast worden er trainingen aangeboden. Moet je sowieso dieren wel in deze vuurwerkdiscussie betrekken?

5. Dat vuurwerk is zonde van het geld.
Tegenargument:
Laat mensen zelf beslissen hoe ze hun geld willen uitgeven. Het is niet aan de overheid om dit te regelen.

6. Groot professioneel vuurwerk is mooier.
Tegenargument:
Misschien, maar dat is vrij subjectief. Daarnaast beleef menig particulier ook veel plezier in het zelf aansteken (zie ook contra-argument 9).

7. Jongeren en met name kinderen komen in aanraking met (illegaal) vuurwerk.
Tegenargument:
Dit is dan de verantwoordelijkheid van de ouders. Die kopen het of laten hun kinderen hiermee in aanraking komen. Is niet anders dan bij alcohol, roken, et cetera.



Niet alle argumenten zullen je hopelijk en waarschijnlijk overtuigen. Dat is ook niet het doel van de analyse. Het enige doel is om alle vuurwerk-argumenten helder te krijgen. Het is nog geen evaluatie van de argumenten voor en tegen een vuurwerkverbod. Laat dus ook de (toevallig) hierboven gekozen volgorde van argumenten je niet beïnvloeden.

Aantal bronnen (laatst geraadpleegd 23 mei 2014):