Twitter Facebook RSS Feed Email

Ajax-Az en het sepot. Heeft scheidsrechter Nijhuis nu wel of niet juist gehandeld? (update)

Vragen te over. We hebben vorige week kennis mogen maken met Wesley W. en zijn aanval op AZ-keeper Esteban tijdens het bekerduel AZ-Ajax. Esteban weerde de aanval af maar trapte twee keer door. De doelman krijgt vervolgens de rode kaart van scheidsrechter Nijhuis. Dit tot grote frustratie van de AZ-spelers.



De KNVB stelt vervolgens dat Nijhuis juist heeft gehandeld. Er is sprake van gewelddadig gedrag / gewelddadige handeling van een speler tegen een ander persoon en deze overtreding wordt gestraft met een rode kaart, dus veldverwijdering. Zie de tuchtregels, regel 12. Reeds een dag later besluit de KNVB de kaart te seponeren:
Desondanks is de aanklager – kijkend naar de specifieke omstandigheden – van mening dat de doelman zich in een situatie bevond die een zodanige gemoedsbeweging tot stand heeft gebracht dat hij de ingegeven reactie heeft uitgevoerd.
Zou dit ook de strafrechtelijke uitkomst zijn geweest? Zeker bij afwezigheid van beelden? Stel: een agent ziet een jongeman iemand aanvallen, de persoon die aangevallen wordt, weert zich af maar schopt twee keer terug op de persoon. Bij de tweede keer zijn andere mensen al te hulp geschoten. De agent legt dit vast en het OM laat dit voorkomen (of staat voor de vraag dit te doen). Hoe zou de betrokkenen moeten redeneren? Noodweerexces? Waarschijnlijk. Maar het kan wel eens lastig zijn voor de officier/rechter om te bepalen in hoeverre bij de tweede trap nog sprake is van overschrijding van de grenzen van de noodzakelijke verdediging als onmiddellijke gevolg van een hevige gemoedsbeweging. Wel het gevolg, maar onmiddellijk? Het toont in ieder geval de invloed van beelden.

Het sepot is maar een vreemd instrument. De keuze om een zaak te laten rusten die vervolgens kan worden getoetst op redelijkheid. Is dit (mede) een ethische afweging? Kan iedere (in dit geval tuchtrechtelijke) regel hiermee terzijde worden gelegd? Wat is dan nog rechtmatig handelen? Je zou in de zaak Esteban ook kunnen redeneren dat de regel - die Nijhuis schijnbaar goed heeft uitgevoerd - niet correct is. Vervelend voor de keeper, maar wel naar de maat van het recht. De vraag waar ik mee worstel is de volgende: hoe kan het dat Nijhuis juist heeft gehaald en dat toch de zaak geseponeerd wordt? Indien met juist "juridisch juist" wordt bedoeld, kan dit natuurlijk verklaard worden door verschillen in bevoegdheden. Maar toch wringt het ergens. De reacties die volgen op de rode kaart, van zowel spelers als zelfs supporters, maken dit zo mooi duidelijk. Dus vragen te over: is de regel nu niet correct (en moeten we die eventueel aanpassen) of is de regel niet juist toegepast? Wat is het juridische kader? Waar komen ethische afwegingen in beeld?

Een leuke, aansprekende casus om de verschillen tussen juridische en morele oordelen te bestuderen.

Aanklager seponeert rode kaart Esteban, KNVB, 22-12-2011
Spelregels veldvoetbal en de aanvullingen, Voetbal.nl/KNVB
Reglementen betaald voetbal 2011/2012, KNVB

Update 2 januari 2012. In De Volkskrant een aanverwante discussie:
Brussen vs. Von der Dunk: 'Affaire-Esteban leerzaam voor Henk en Ingrid', Volkskrant, 02-01-2012